يكي از مطالعات اخير نشان ميدهد كار كردن در شيفتهاي شبانه چرخشي ميتواند شديدا براي سطح قند خون در بدن مضر باشد. گزارشي از اين مطالعه در Diabetes Care منتشر شده است.
محققان در اين مطالعه، اطلاعات مربوط به بيش از ۲۷۰ هزار نفر از مردم بريتانيا را مورد بررسي قرار دادند و به اين نتيجه رسيدند كه اگر افراد در ساعات كاري نامنظم يا شيفتهاي شبانه چرخشي كار كنند، شانس ابتلا به بيماري ديابت نوع ۲ را ۴۴ درصد نسبت به حالت عادي افزايش ميدهند.
دكتر سلين وتر (از مسئولان اين مطالعه) ميگويد: شغلهاي شيفتي، خصوصا شيفتهاي شبانه، ريتم بيولوژيك و همچنين ريتم طبيعي اجتماعي را در انسانها مختل ميكند و حتي به ريتم خواب هم صدمه ميزند. مجموعه اين اختلالها، خطر ابتلا به اختلالهاي متابوليك، از جمله ابتلا به بيماري ديابت نوع ۲، را افزايش ميدهند.
يافتههاي اين مطالعه نشان ميدهند كه هرچه افراد بيشتر در شيفتهاي شبانه نامنظم و چرخشي كار كنند، خطر ابتلا به بيماري ديابت نوع ۲ را بالاتر ميبرند. براي مثال، كار شبانه به اندازه ۳ نوبت در ماه با افزايش خطر ۲۴ درصدي ابتلا به ديابت نوع ۲ همراه ميشود، درحالي كه اگر اين ميزان به بيشتر از ۸ نوبت در ماه برسد، خطر ابتلا به ديابت نوع ۲ نيز از ۳۶ درصد ميگذرد.
دكتر وتر ميگويد: «مطالعه ما، يكي از اولين مواردي است كه رابطه دوز-واكنش را نشان ميدهد؛ يعني به ما ميگويد كه هرچه افراد بيشتر در شيفت شبانه كار كنند، احتمال ابتلا به بيماري ديابت نوع ۲ را هم بالاتر ميبرند». با اينحال، كار كردن بهصورت دائمي در شيفت شب با افزايش خطر ابتلا به بيماري ديابت مرتبط نيست. محققان ميگويند كه چنين افرادي ميتوانند خودشان را با برنامه شبانه سازگار كنند. در ضمن، افرادي كه ذاتا به بيداري در ساعات شب تمايل دارند، راحتتر چنين سازگارياي را تجربه خواهند كرد.
به توصيه متخصصان، افرادي كه نميتوانند از كارهاي شبانه خودداري كنند، ميتوانند خطرات احتمالي براي سلامتي خودشان را از اين راهها كاهش بدهند: رژيم غذايي سالم، مراقبت از وزن، ورزش منظم و خواب كافي در ساعات استراحت.
لازم به ذكر است كه اين يافتهها نميتوانند رابطه علت و معلولي مستقيمي را بين كار شيفتي و ابتلا به بيماري ديابت نوع ۲ اثبات كنند. با اينحال، مطالعات اخير نيز نشان دادهاند كه كار شيفتي با احتمال مبتلا شدن به بيماريهاي قلبي، بيماري ديابت و همچنين سرطان مرتبط است.